در یك پژوهش مطرح شد
با غذاهای اصلاح شده ژنتیکی چگونه برخورد کنیم؟
به گزارش جاوید شو، امروزه استفاده یا عدم استفاده از غذاهای تولیدشده به کمک فناوری های نوین نظیر بیوتکنولوژی، محل بحث و اختلاف نظرهای بسیاری است. محققان کشور در این حوزه و از منظر اخلاق زیستی، پژوهشی را انجام داده و اصل احتیاط را مورد توجه قرار داده اند.
به گزارش جاوید شو به نقل از ایسنا، غذا یکی از نیازهای اصلی بشر است و گرسنگی و سوءتغذیه، علت مستقیم خیلی از بیماریهای کودکان و بزرگسالان به حساب می آیند. اختلال در رشد، ضعف سیستم ایمنی بدن و معلولیت های برگشت ناپذیر از نتایج مستقیم رژیم غذایی نامناسب هستند. طبق اعلام سازمان جهانی سلامت مهم ترین عامل کوتاهی قد ۲۰۸ میلیون نفر در جهان، سوء تغذیه است و بیش از ۹۰۰ میلیون نفر نیز به سبب کمبود ید مشکلات تیروئیدی دارند. بدین سبب غذا در حفظ سلامتی و حیات انسان ها تأثیرات به سزایی دارد و مصرف غذای کافی و مناسب برای حفظ سلامت انسان لازم است.
پیشرفت های اخیر در رشته های زیست فناوری و مهندسی ژنتیک، امکان تولید غذاهای اصلاح شده ژنتیکی را فراهم نموده است. کشاورزان و دامداران از دیرباز با بهره بردن از روش های سنتی کشاورزی و دامپروری به دستکاری و اصلاح گیاهان و جانوران مشغول بوده اند، اما امروزه علم بیوتکنولوژی، ابزارهای پیشرفته ای را برای دستکاری ژنتیکی همه موجودات زنده برای تولید صفاتی کاملاً جدید ایجاد کرده است. با بهره گیری از مهندسی ژنتیک می توان از هر موجودی مانند ویروس، باکتری، گیاه و یا حیوان یک یا چند ژن را جداسازی کرده و بعد از تغییر، آنرا به یک موجود دیگر مثل حیوان یا باکتری منتقل کرد. اما استفاده از غذاهای تولیدشده با این روش ها تا چه حد دارای ایمنی و اطمینان است و ازلحاظ اخلاق زیستی در چه جایگاهی قرار دارد؟
محققانی از پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و موسسه آموزش عالی حوزوی معصومیه قم دراین زمینه، پژوهشی توصیفی ـ تحلیلی را به شیوه گردآوری کتابخانه ای اطلاعات انجام داده اند. در این پژوهش سلامت غذاهای اصلاح شده ژنتیکی برمبنای اصل اخلاقی زیان نرسانی مورد بررسی قرار گرفته است.
طبق نتایج به دست آمده از این تحقیق، تولید غذاهای اصلاح شده ژنتیکی با مزایای قابل توجهی هم راه است، اما درباره ی مضرات استفاده از این فنآوری، مسائل ناشناخته بسیار زیادی وجود دارد. وجود خطرات احتمالی در تولید غذاهای اصلاح شده ژنتیکی و عدم قطعیت علمی درباره ی وقوع این خطرات، دلیلی برای اجرای اصل احتیاط در تولید این غذاهاست.
بگفته مریم السادات رضوی، محقق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم و همکارش، «حل مشکل گرسنگی جهانی، بالارفتن کیفیت مواد غذایی، بهبود وضعیت اقتصادی کشاورزان و حفظ سلامت محیط زیست از مهم ترین مزایای تولید غذاهای اصلاح شده ژنتیکی هستند. تولید غذاهای اصلاح شده ژنتیکی به عنوان چاره ای مناسب برای تامین نیازهای غذایی بشر معرفی شده اند، درحالی که سلامت و ایمنی این غذاها مورد اختلاف است».
آنها ادامه می دهند: «مخالفان، ایمنی و سلامت این غذاها را به سبب عدم توافق علمی و بروز خطرات احتمالی نمی پذیرند و معتقدند در تولید غذاهای اصلاح شده ژنتیکی اصل اخلاقی زیان نرسانی مراعات نمی گردد. در مقابل، موافقان به سبب توافق علمی بر ایمنی و سلامت غذاهای اصلاح شده ژنتیکی، نتایج آزمایش های موردی و تجربه موفق برخی نقاط نظیر کشور آمریکا، مدعی ایمنی و سلامت غذاهای اصلاح شده ژنتیکی و هماهنگی تولید این غذاها با اصل اخلاقی زیان نرسانی هستند».
بنا بر نتایج این تحقیق، بنظر می رسد باید از حکم کلی درباره ی زیانمند بودن یا نبودن همه غذاهای اصلاح شده ژنتیکی پرهیز کرده و بصورت موردی در این خصوص اعلام نظر کرد. درحقیقت اگر دلیلهای قانع کننده ای بر زیانمند بودن یا نبودن غذای اصلاح شده ژنتیکی خاصی اقامه شد، تنها در همان مورد می توان به نادرستی یا درستی تولید آن حکم کرد.
رضوی و همکارش معتقدند: «با توجه به ابهام درباره ی ایمنی و سلامت تولید غذاهای اصلاح شده ژنتیکی برای انسان و محیط زیست، این غذاها بهترین کاندیدا برای کاربرد اصل احتیاط هستند. چونکه دانش علمی فعلی برای ارزیابی دقیق خطرات بهداشتی و زیست محیطی تولید غذاهای اصلاح شده کافی نیست و برمبنای وضعیت فعلی دانش، به کارگیری اصل احتیاط جهت به حداقل رساندن خطرات احتمالی تولید غذاهای اصلاح شده ژنتیکی درکنار حفظ مزایای آنها ضروری است».
این یافته های علمی در مجله «اخلاق زیستی» انتشار یافته اند. این مجله توسط مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و با همکاری انجمن بین المللی اخلاق زیستی اسلامی و انستیتو اخلاق زیستی و حقوق سلامت منتشر می شود.
این پست جاوید شو را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب