نگاهی به فیلم مستند خط باریك قرمز :
آیا میتوان غیر ممكن را به ممكن بدل ساخت؟
به گزارش جاوید شو «خط باریک قرمز» که این روزها بر پرده اکران نقره ای هنر و تجربه قرار دارد، یک سوال سخت را دنبال می کند: آیا میتوان غیر ممکن را به ممکن بدل ساخت؟
فیلم خط باریک قرمز به کارگردانی فرزاد خوشدست که این روزها بر پرده اکران سینمای هنر و تجربه قرار دارد، داستان یک گروه مجرم نوجوان در زندان است که با کمک چند مربی نمایش تصمیم می گیرند یک نمایش را روی صحنه ببرند تا اگر موفق بود، به این بهانه و برای اجرا یک روز از زندان بیرون بروند.
البته بعد از آن که قرار می شود تا یک روز برای اجرای نمایش از زندان بیرون بروند، بعضی از آنها تصمیم می گیرند با استفاده از این موقعیت از زندان فرار کنند.
خط باریک قرمز چهارمین فیلم بلند مستند فرزاد خوشدست است که بر پایه نظریه سایکودرام و با هدف نمایش درمانی ساخته شده است و تولید آن به مدت چهارسال به طول انجامید. این فیلم بعد از رونمائی در سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر توانست بعنوان نخستین مستند ایرانی جایزه نتپک (سازمان توسعه سینمای آسیا – اقیانوسیه) را دریافت کند.
اکران و بازتاب های این مستند سینمایی که در کانون اصلاح و تربیت تهران (زندان نوجوانان خلافکار) ساخته شده است سبب شد تا در سال ۱۳۹۹ یک نوجوان که در کانون اصلاح و تربیت به جرم قتل حکم اعدامش صادر شده بود، نجات پیدا کند.
اساسا در تعریف از این اثر میتوان از میدان سختی که کارگردان برای روایت برگزیده و هدف والایی که به دنبال آن بوده (اثرگذاری بر نوجوانان بزهکار و مجرم و تبدیل غیر ممکن به ممکن - اشاره ای که چندین بار در این فیلم از جانب نوجوانان و مطرح می شود- بوده است) نام برد؛ ساخت چنین فیلمی، اصلاً ساده نیست چون که علاوه بر فرایند اداری و قضایی برای ورود به کانون اصلاح و تربیت، ممارست برای همکاری با نوجوانانی که مبتلا به اختلال سلوک بوده یا دارای شخصیت ضداجتماعی هستند کار بسیار دشواری است.
ضمن اینکه در این شکل از تولید فیلم مستند همواره بیم این مورد وجود دارد که پیامدها و آثار امیدبخشی به آدم هایی که انتخاب و چاره ای جز پیمودن دوران محکومیت خود دارند، چه عواقبی را به دنبال خواهد داشت.
از سوی دیگر سیطره نگاه مجرم و گنهکار به آدم هایی که سهوا یا بر اثر یک اتفاق مرتکب جرم شده اند همواره این دغدغه را برای جامعه شناسی برجسته ساخته است که جامعه نباید یک انحراف اولیه (انحرافی که برای نخستین بار به هر علت رخ داد و می تواند قابل بخشایش باشد) را با زدن برچسب مجرم و گنهکار به انحراف ثانویه (انحرافی که دیگر شکلی از انتخاب به خود می گیرد و فرد مجرم به علت نگاه های قضاوت گرانه جامعه تعمدا به سمت انحراف می رود) تبدیل کند.
در این مفهوم جامعه شناسی می گوید اگر فردی از بدِ حادثه در جایی گرفتار شده که امکان رشدِ روح لطیف او وجود ندارد، نباید او را به چشم محکوم نگاه کرد. این فیلم به بیننده پیام می دهد که با استفاده از هنر و روش های نوین میتوان دنیا را حتی برای مجرمان و محکومان زیباتر کرد.
پیش تر خوشدست کارگردان «خط باریک قرمز» درباره تأثیر این اثر بر روی بچه های کانون اصلاح تربیت اظهار داشته بود: یکی از بازیگران این گروه، شب پیش از اجرای خارج از کانون، دوستانش را آگاه کرده بود تا او را فراری دهند اما فرار نکرد و بعدها علت این امتناع را قدرشناسی نسبت به تیم ما و تأثیر نمایش عنوان نمود. او به این باور رسید که می تواند خوب باشد.
در این مستند که با الهام گیری از عناصر بین رشته ای (هنر -تئاتر و نمایش- روانشناسی، جامعه شناسی و علوم تربیتی) به پیش می رود تلاش شد تا کاربردی ترین قسمت های هریک از این علوم در یک میدان سخت بیرون کشیده شده و به بوته نقد گذراده شوند.
اساسا رسالت هنر و هریک از علوم اجتماعی و انسانی را میتوان در خروجی اثرگذاری آنان در بهبود کیفیت زندگی آدم ها دریافت؛ موضوعی که خوشدست در خط باریک قرمز با تلاشی سخت آنرا بیرون می کشد و به تصویر در می آورد.
در تولید این اثر علاوه بر بازیگران گمنام (نوجوانان محبوس در کانون اصلاح و تربیت که بر مبنای غربالی انتخاب می شوند) بازیگران صاحب نامی چون فرهاد اصلانی و هنگامه قاضیانی و چهره های دیگری چون امیر دژاکام، افشین هاشمی، یاسر خاسب و توماج دانش بهزادی حضور دارند؛ که در خلال حضور حقیقی خود در این داستان به این نوجوانان کمک می کنند تا از پَسِ نقش خود برآیند و اصول مقدماتی بازیگری را بیاموزند.
بخشی از جوایزی که این فیلم از آن خود کرده است عبارتند از: نخستین مستند ایرانی برنده جایزهٔ نت پک در سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر، نامزد نهایی پنج فیلم برتر مستند در یازدهمین دوره جشنواره فیلم آسیا پاسیفیک در استرالیا، فیلم منتخب بیست و چهارمین جشنواره فیلم پوسان در کره جنوبی و برنده جایزه های بهترین فیلم هنر و تجربه، بهترین فیلم با مبحث صدمه های اجتماعی، بهترین فیلمبرداری (مرتضی پورصمدی) و جایزه ویژه دبیر جشنواره در سیزدهمین جشنواره سینما حقیقت.
منبع: جاوید شو
این پست جاوید شو را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب