شاهنامه امین و داستان منظوم مولود كعبه
جاوید شو: پروفسور سیدحسن امین «شاهنامه امین» داستان مولود کعبه امام علی (ع) را در مجلد سوم به تمام و کمال بر وزن شاهنامه فردوسی به نظم درآورده است.
سیدحسن امین ادیب، حقوقدان، فیلسوف، نویسنده و شاعر توانا، مترجم، محقق تاریخ و ادبیات، استاد بازنشسته دانشگاه گلاسکو نویسنده و خالق اثر فاخر و گرانقدر شاهنامه امین است. آنچه نویسنده در این کتاب آورده است جریانات پیوسته و انکارناپذیر ایران زمین از دیرباز تابحال است و حتی به جرأت نمی توان گفت این اثر دنباله رو شاهنامه فردوسی است اما پاره به جامانده از آن است که به آن ملحق شده است.
دانشنامه منظوم ایران، در هفت مجلد که سه جلد آن چاپ شده است، به جهت اینکه امین اثر خویش را هنرمندانه و با ظرافت و تکامل بیشتر به خوانندگان و مشتاقان ادب و هنر عرضه کند افزون بر بخش های اساطیری و تاریخ ایران پیش از اسلام، بخش ادیان ابراهیمی و تاریخ اسلام را از بعثت پیامبر اکرم (ص) تا امروز دربردارد. بعلاوه، به صورت کامل به تاریخ تشیع دوازده امامی می پردازد و حسب مورد، با ترجمه منظوم سوره هایی از قرآن مثل سوره حمد و سوره یوسف، یا خطبه ها و حکمت های نهج البلاغه یا حماسیات علوی و حسینی حتی ترجمه منظوم خطبه حضرت زینب (س) در مجلس یزید، نمونه هایی از تاریخ مکتب تشیع را در مجلد سوم گنجانده است.
برای نمونه، شاهنامه امین داستان مولود کعبه امام علی (ع) را در مجلد سوم به تمام و کمال بر وزن شاهنامه فردوسی به نظم درآورده است که شاه بیت های اشتیاقی و تواجدی آن، بخش این است:
علی را چو کعبه شدی زادگاه
شد از زادنش، کعبه، با فر و جاه
علی ولی، خانه زاد خداست
کجا از خدا، شیریزدان، جداست؟
از آن، کعبه شد قبله خاص و عام
که شد زاده از مام، آنجا، امام
شاهنامه امین نه تنها ادیان قبل از اسلام و متون دینی ایران باستان مثل گاتای زرتشت، بلکه بسیاری احادیث اسلامی را هم صادقانه، مستند و بی دخل و تصرف به نظم درآورده است و از این جهت هم شبیه شاهنامه است.
اگر چه قلم زدن در باب شاهنامه امین کاری دشوار است، در منزلت این دانشنامه عظیم و اصیل ایرانی آنچه می توان بیان کرد مطالعه دقیق و تأمل برانگیز این اثر ملی و حماسی است. شخصیتی که به قول و باور بزرگان معاصر تاریخ و فرهنگ ایران را به نظم درآورده است و این منظومه درخشان را جزء آثار ماندگار ایران در شناسنامه ادبیات جهان ثبت کرده است.
پیوند دین مبین اسلام و مذهب تشیع و تلفیق آن با فرهنگ غنی ایران باستان، شجاعت ها و دلیری ها، سرچشمه و مخازن حکمت، اصالت، ملیت و انسانیت را در شاهنامه امین مشاهده می نماییم آنچه فردوسی به خاطر آن رنج ها برده است حالا شاهکار امین تولدی باردیگر است که پس از گذشت قریب به هزار سال در پاسداری از این تلفیق و صیانت توسط این ادیب و شاعر توانا به قلم تحریر درآمده و زبان نظم و نثر در عصر ما با کتاب شاهنامه امین به پویایی و اوج خود رسیده است.
پدیدآوردن یک دانشنامه، دایره المعارف یا شاهنامه با قلم ادبی و شعر در باب ایران شناسی علاوه بر غیرت ملی احتیاج به نگرش دقیق و احاطه بر جوامع علوم مختلف همچون تاریخ، جغرافیا، فلسفه، ادبیات و هنر، عرفان و اسلام شناسی و حتی خاورشناسی و جهان شناسی را می طلبد که قلم خلّاق و طبع شاعرانه و عارفانه ی سیّد امین در سایه ی عشق به وطن این شاهکار ادبی را خلق نموده است. که باز هم زیر چتر حکمت و سیادت رنگ و بویی معطر به گلستان ادبیات ایران داده است.
لازمه درک و بینش بشری، حفظ وحدت ایران قبل از اسلام ـ بعد از اسلام و معاصر است و آنچه امین در این باب سخنوری کرده است آنرا تولید علم و اندیشه و انسجام می داند در جهانی که بشر را درگیر فتنه های مختلف نموده است.
تدریس در دانشگاه های معتبر خارج از کشور و دوری از وطن برای این نویسنده بستر فکری مناسبِ جهان بینی را فراهم آورد و درک عظمت فرهنگ ایرانی و کشوری که مستقیم اسلام را از منابع دست اول یعنی خاندان نبوت گرفته است در به نظم درآوردن، کتابت، اهداف ژرف غیر از خصوصیت ادبی و حماسی همچون آگاهی از تمدن، حکمت و اندیشه های فلسفی، ادیان، حقوق و حتی هنر در پیدایش این اثر دست به دست هم دادند. به فرموده امین:
« ایرانی ام، ایران زمین را دوست دارم
از مغرب و مشرق، همین را دوست دارم»
شاهنامه امین تنها یک دایره المعارف ادبی نیست بلکه از آنجائیکه نویسنده با اهداف بزرگتر پا به عرصه شاهنامه نویسی گذاشته فردوسی وار به چند محور دانشنامه خود اشاره دارد همچون به صورت مختصر:
۱. آخرین دستآوردهای علمی اخترشناسی تا چگونگی پیدایش جهان هستی
۲. چگونگی و بررسی پیدایش انسان بروی کره زمین، اختلاط نژاد، قومیت و فرهنگ و...
۳. مرز بین توحش و تمدن و حقوق بشری
۴. معرفت شناسی شرقی ۵. آداب و سنّت های ملی که حامل فرهنگ بومی است.
هفت مجلد زرین شاهنامه امین شامل هستی شناسی ـ ایران شناسی، ایران آغاز تا سقوط سامانی، تاریخ تمدن و فرهنگ ایران باستان، تاریخ ادیان، تاریخ بعد از اسلام، تاریخ ایران در حمله مغول تا سال۱۳۹۶ و سرانجام ذکر نام آوران و مشاهیر و در نهایت لیست مشروح است.
ای کاش این گنجینه فاخر که در عصر حاضر همتایی ندارد بیشتر مورد توجه قرار گیرد، چنین آثار بزرگ و ملی هر از چند قرن در تاریخ یک مملکت رقم می خورد و جا دارد با تمام فضای موجود به جویندگان ادب، فرهنگ و معرفت این سرزمین و حتی به جهانیان که به دنبال حکمت و خرد مشرق زمین و خصوصا گوهر تابناک ادبیات ایران چشم و نظر دارد معرفی گردد.
«پژوهش بسی کردم و بررسی
در این دانشی نامه پارسی
چو تاریخ و فرهنگ ما مردم است
همانا که «شهنامه» دوم است»
شعر: سید حسن امین
منبع: javidsho.ir
این پست جاوید شو را پسندیدید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب