موازی كاری هایی در تهیه اطلس مردم نگاری

به گزارش جاوید شو به نقل از ایسنا، علی رضا حسن زاده - رئیس پژوهشكده مردم شناسی - با اشاره به اینكه اطلس «مردم نگاری سرزمین» ارزش های بومی را می تواند نمایش داده و به پروسه توسعه پایدار در كشور كمك نماید، اظهار داشت: پژوهشكده مردم شناسی طرح پژوهش مردم نگاری سرزمین را بعنوان طرحی فراگیر و جامع در سطح كشور در دست اجرا دارد.
او با اشاره به این كه پژوهشكده مردم شناسی قدیمی ترین نهاد و مركز مطالعات علوم اجتماعی در ایران و یكی از قدیمی ترین مراكز مردم شناسی در خاورمیانه است، اظهار داشت: مركز مردم شناسی در سال ۱۳۱۶ شكل گرفته و پژوهشكده مردم شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی نیز بعنوان یك نهاد قدیمی به آن وابسته و مرتبط می باشد.
وی ادامه داد: در دهه های گذشته این نهاد از مركز مردم شناسی تا پژوهشكده مردم شناسی نماینده اصلی مطالعات میدانی در طول تاریخ مطالعات علوم اجتماعی كشور بوده و اعضای آن از گذشته مانند «علی بلوك باشی» و «محمد میرشكرایی» نمایندگان اصلی كار میدانی در تاریخ مردم شناسی ایران به شمار می آیند.
او با اشاره به اینكه یكی از وظایف اصلی پژوهشكده مردم شناسی كه در اساسنامه تاسیس آن مورد توجه قرار گرفته، تالیف، تدوین و تولید اطلس مردم نگاری ایران است، بیان كرد: مطالعات شكل گیری اطلس مردم نگاری سرزمین بعنوان یك آرزو و آرمان نیاز به فناوری های لازم داشت، كه متاسفانه از سال ۱۳۸۴ از یك سو با برخی مشكلات نرم افزاری و از طرف دیگر با تغییر مدیریت ها مواجه گردید و نیمه تمام ماند.
او اشاره كرد: از سال ۱۳۹۴ تدوین اطلس های جامع میراث فرهنگی كشور باردیگر مطرح و در رأس سیاست های كلی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری قرار گرفت و فاز نخست آن در سال ۱۳۹۷ راه اندازی شد.
وی با بیان این كه پژوهشكده مردم شناسی طرح پژوهش مردم نگاری سرزمین را بعنوان طرحی فراگیر و جامع و بر طبق پژوهش هایی در سراسر كشور در راس برنامه های خود قرار داده است، افزود: خوشبختانه بعد از آزمون و خطاهای بسیار، نرم افزار اطلس در نیمه اول سال قبل آماده بارگذاری شد بطوریكه قابلیت جستجوی موضوعات كلیدی و همین طور ارزیابی تطبیقی را داراست.
به قول او، اطلس مردم نگاری ۱۹ بخش اصلی و هر بخش شاخه ها و زیر شاخه های در رابطه با خودرا دارد، همین طور عناوین اصلی اطلس كلیات، خانواده و خویشاوندی، راه های ارتباطی، زبان، شیوه های معیشت، پزشكی مردمی، واحدهای اندازه گیری را شامل می شود.
حسن زاده با تاكید بر این كه این اطلس مجموعه ای از نقشه و فایل های متنی، عكس، فیلم و صوت را در خود دارد و در دوره های مختلف زمانی اطلاعات آن توسط پژوهشكده مردم شناسی بارگذاری می شود، اظهار نمود: در فاز اول دو هزار و ۵۷۴ مدخل با سوژه یلدا و نوروز و آیین های در رابطه با آن در ۵۵ شهرستان كشور توسط كارشناسان پژوهشكده مردم شناسی در اطلس بارگذاری و در فاز دومِ بارگذاری نیز اطلاعات مربوط به خوراك، بازی و ورزش در استان خراسان جنوبی و استان ها و شهرهای دیگر در دستور كار قرار گرفته است.
او با بیان این كه هم اكنون ۸۰۰ مدخل در رابطه با خوراك استان خراسان جنوبی در اطلس مردم نگاریِ سرزمین بارگذاری شده، اضافه كرد: مهم ترین كاركرد اطلس مردم نگاری سرزمین، نمایش ارزش های بومی و كمك به پروسه توسعه پایدار در كشور است.
ایشان سپس به كاركردهای مهم «اطلس مردم نگاری سرزمین» اشاره نمود و اظهار داشت: جلوگیری از فراموشی دانش بومی، حافظه تاریخی و فرهنگی و اطلاعات مربوط به دانش فرهنگی در حوزه های دیگر، كمك به نمایش تنوع فرهنگی و همبستگی های ملی در ایران و كمك به پایداری هویت در جوامع محلی از كاركردهای مهم این اطلس است.
رئیس پژوهشكده مردم شناسی با انتقاد از برخی انجمن ها كه بتازگی پیشنهاد كاری شبیه به تهیه اطلس را در دستور كار خود قرار داده اند، اظهار داشت: متاسفانه شاهد موازی كاری هایی در این زمینه هستیم، در صورتیكه اطلس مردم نگاری سرزمین از مدت ها قبل توسط پژوهشكده مردم شناسی شكل گرفته و پژوهش های زیادی برای تولید آن انجام شده است.
حسن زاده با اشاره به اینكه وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یكی از مهمترین متولیان حوزه فرهنگ است، افزود: كارها و پیشنهادهایی شبیه این مساله كه مسلما اعتبار آن از بودجه عمومی كشور خواهد بود، توجیه اقتصادی، علمی و اخلاقی ندارد.