در یك پژوهش جدید بررسی شد
چالش های مهارت آموزی و همکاری دانشگاه و صنعت
به گزارش جاوید شو، در یک مطالعه تحقیقاتی جدید، مجموعه ای از آئین نامه های آموزشی با هدف نزدیک کردن دانشگاه و صنعت و تقویت مهارت های عملی دانشجویان مورد بررسی واقع شده است تا تصویری روشن از وضعیت این طرح ها عرضه شود.
به گزارش جاوید شو به نقل از ایسنا، دانشگاه ها در سالیان اخیر جایگاهی فراتر از آموزش نظری پیدا کرده اند. پیش از این نقش اصلی آنها تولید دانش بود اما امروز انتظارات جامعه تغییر کرده است. صنایع به نیروی کار متخصص و آماده نیاز دارند و دانشگاه ها باید مهارت های کاربردی را در کنار آموزش علمی تقویت نمایند. این موضوع سبب شده ایده دانشگاه های کارآفرین مطرح شود. در این الگو، دانشگاه علاوه بر آموزش و پژوهش، دانشجویانی را تربیت می کند که توان حل مسئله، مدیریت، خلاقیت و ریسک پذیری دارند. در خیلی از کشورهای پیشرو نیز همکاری نزدیک میان دانشگاه و صنعت یکی از پایه های اصلی پیشرفت فناوری است. وقتی این دو بخش در کنار هم عمل می کنند، دانش علمی به سرعت به محصول و خدمت تبدیل می شود و صنعت نیز مسیر روشن تری برای نوآوری پیدا می کند. در ایران هم سال ها است بحث تقویت ارتباط دانشگاه و صنعت مطرح است و تلاشهای مختلفی برای کاهش فاصله میان این دو نهاد انجام شده است.
با وجود این، اجرای طرح های مهارت محور همیشه با چالش همراه بوده است. در تعدادی دوره ها تلاش هایی انجام شده اما دانشجویان از وجود آنها بی خبر بوده اند. گاهی طرح ها پراکنده و بدون هماهنگی اجرا شده و این سبب شده نتوانند تأثیر جدی بر مهارت دانشجویان بگذارند. درنتیجه احتیاج به یک نگاه منسجم و تحلیل دقیق احساس می شود تا مشخص شود کدام بخشنامه ها مؤثر بوده اند و کدام ها احتیاج به بازبینی دارند. همین طور بررسی نقاط ضعف و قوت آنها می تواند مسیر اصلاح طرح های موجود و طراحی برنامه های بهتر را روشن کند.
در پژوهشی که در همین جهت انجام شده است، سیده سمیه میرمرادی عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل با بررسی بخشنامه های در رابطه با مهارت محوری و ارتباط با صنعت کوشیده تصویری ساده و قابل فهم از وضع موجود ارائه نماید. وی در این کار علمی به مطالعه دستورالعمل هایی پرداخته که در سالیان اخیر به دانشگاه های وزارت علوم ابلاغ گردیده اند و هر کدام به صورتی با موضوع آموزش مهارتی یا تقویت ارتباط با صنعت مرتبط هستند.
روش انجام این مطالعه کیفی بوده است. پژوهشگر ابتدا همه بخشنامه هایی را که در پنج سال قبل درباره ی مهارت محوری یا ارتباط دانشگاه با صنعت ابلاغ گردیده بودند شناسایی کرد. سپس این اسناد را مطالعه و دسته بندی کرد تا مشخص شود هر کدام چه هدفی دارند، چه امکاناتی فراهم می کنند و چه نقاط قوت و ضعفی دارند. در مرحله بعد، این بخشنامه ها با هم مقایسه شدند تا شباهت ها و تفاوت ها روشن شود و بتوان درباره ی اثربخشی آنها دیدگاه دقیق تری ارایه کرد.
در نتایج این مطالعه که در «فصلنامه تخصصی رشد فناوری» وابسته به مرکز رشد فناوری اطلاعات و ارتباطات جهاد دانشگاهی انتشار یافته اند، سه دسته اصلی از بخشنامه ها مشخص شد. دسته نخست در ارتباط با دوره های کوتاه مدت و طولانی مدت حضور دانشجویان در صنعت در طول تحصیل است. این دوره ها مانند کارآموزی و طرح های مشابه با هدف آشنا کردن دانشجو با محیط واقعی کار طراحی شده اند. دسته دوم به دروس مهارتی اختصاص دارد که هدف آنها اضافه کردن چند درس کاربردی به برنامه درسی دانشجویان است. دسته سوم نیز بر رساله های در رابطه با نیازهای صنعت تمرکز دارند تا موضوعات پژوهشی دانشجویان با مشکلات واقعی جامعه هماهنگ شود.
در ادامه، تحلیل ها نشان دادند که هر کدام از این بخشنامه ها مزایا و محدودیت هایی دارند. دوره های حضور در صنعت به علت ضعف نظارت و نبود برنامه ریزی مناسب در تعدادی موارد به نتیجه مطلوب نرسیده اند. در بخش دروس مهارتی نیز تأکید بر اضافه کردن چند واحد درسی دیده می شود اما تغییر بنیادی در برنامه درسی انجام نشده است. درباره ی رساله های در رابطه با صنعت هم مشخص شد که طرح استاد محوری تنها بخشنامه رسمی در این حوزه می باشد، اما هنوز در آغاز مسیر قرار دارد و میزان مشارکت دانشگاه ها در آن محدود است.
بر اساس اطلاعات ارایه شده در این مطالعه، دانشگاه های کارآفرین باید بالاتر از همیشه بر تربیت نیروی کار هماهنگ با نیازهای صنعت تمرکز کنند. به جهت اینکه طرح های مهارتی به نتایج بهتر برسند، ضروری است برنامه های درسی بطور جامع بازنگری شوند و مهارت آموزی در کل دوره تحصیل جریان داشته باشد نه فقط در چند درس محدود. درباره ی دوره های کارآموزی نیز تأکید شده که کیفیت این دوره ها باید افزایش یابد برای اینکه تنها برنامه ای است که همه دانشجویان در آن حضور پیدا می کنند.
درباره رساله های مبتنی بر نیازهای صنعت نیز تأکید شده که این شیوه می تواند مؤثر باشد اما احتیاج به مشارکت گسترده تر دانشگاه ها و صنایع دارد. بالاخره، پیشنهادهایی برای پژوهش های آینده مطرح شده که شامل بررسی میزان موفقیت این طرح ها، میزان استقبال دانشجویان و اثر آنها بر مسیر شغلی فارغ التحصیلان است که توجه به آنها می تواند رویکرد های موثری را درباب بهبود شرایط همکاری بین صنعت و دانشگاه حاصل نماید.
به اجمال، پیش از این نقش اصلی آنها تولید دانش بود اما امروز انتظارات جامعه تغییر کرده است. درنتیجه نیاز به یک نگاه منسجم و تحلیل دقیق احساس می شود تا مشخص شود کدام بخشنامه ها مؤثر بوده اند و کدام ها نیاز به بازنگری دارند. سپس این اسناد را مطالعه و دسته بندی کرد تا مشخص شود هر کدام چه هدفی دارند، چه امکاناتی فراهم می کنند و چه نقاط قوت و ضعفی دارند.
منبع: جاوید شو
این پست جاوید شو را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب