رئیس مركز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشكی:
در بحث های اخلاق پزشکی ناگزیر به فعالیت بین حوزه ای و چندرشته ای هستیم
به گزارش جاوید شو رییس مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی با اشاره به نیاز به مباحث اخلاق پزشکی در موضوعات مختلف از پیوند اعضا تا تصمیم به اتانازی، اظهار داشت: ما در بحث های اخلاق پزشکی ناگزیر به فعالیت بین حوزه ای و چندرشته ای (multidisciplinary) هستیم و باید با فلاسفه، حقوقدانان، عالمان دینی و جامعه شناسان درگیر باشیم. ما همیشه درصدد هستیم کرسی های اخلاق در پژوهش، آموزش، علوم انسانی در رابطه با سلامت و... را گسترش دهیم و هدف ما این است که شبکه ای از دانشمندانی که دراین زمینه فعالیت می نمایند، در این مرکز تحقیقاتی با هم همکاری داشته باشند.
به گزارش جاوید شو به نقل از ایسنا، دکتر باقر لاریجانی در مراسم افتتاح کرسی مطالعات زیستی یونسکو و گرامیداشت دومین سال تعیین مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی به عنوان مرکز همکاری سازمان جهانی بهداشت در اخلاق زیستی که در مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران برگزار شد، با اشاره به سابقه مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی در مجامع بین المللی، اظهار داشت: شاید بتوان گفت این مرکز تنها مرکز در دنیا است که هم عضو یونسکو است و هم به عنوان مرکز سازمان جهانی بهداشت فعالیت می کند و این برای جمهوری اسلامی افتخاری است که بتواند همکاریهای بین المللی را در حوزه اخلاقی گسترش دهد.
وی با اشاره به اینکه این مرکز ابتدا ۲۵ سال پیش در معاونت فرهنگی وزارت بهداشت تاسیس شد، افزود: این مرکز حدود هفت عضو هیئت علمی آموزشی و پژوهشی دارد و اساتید زیادی نیز با این مرکز در ارتباط هستند. با یک برنامه استراتژیکی توسعه آموزش و پژوهش و کاربردی کردن این موضوعات را پیگیری کردیم و توسعه کارهای بین المللی را در این مرکز ادامه دادیم. این برنامه در سال ۱۳۸۱ تدوین شد و سپس پس از ۱۱ سال مجدد این برنامه مورد بازنگری قرار گرفت.
رییس مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی، اظهار داشت: موضوع اخلاق پزشکی را نمی توان از فرهنگ جدا دانست و در همه دنیا اخلاق پزشکی به فرهنگ وابسته است. ما باید بررسی می کردیم که چطور می توانیم این موضوعات را با فرهنگ اسلامی ایرانی وفق بدهیم و استانداردهای دنیا را به چه صورت می توانیم با این موضوعات رصد نماییم و چگونه می توانیم نهادسازی نماییم تا موضوع اخلاق در آموزش و پژوهش دنبال شود.
وی با تاکید بر ماموریت این مرکز در حیطه آموزش، پژوهش و اخلاق بالینی، اظهار داشت: امروز بحث های اخلاق در پزشکی پیچیده تر از بحث هایی است که ممکنست به فکر برسد. کاری که مرکز اخلاق انجام داد، به عنوان یک راهنمای پنج گانه بیمار، در مکان های مختلف نصب شده؛ ولی اگر این این موضوعات رعایت نمی گردد، بحث دیگری است.
لاریجانی با اشاره به اینکه این مرکز در همکاریهای بین المللی نیز با مراکز مختلف در دنیا همکاریهای وسیعی دارد، افزود: کارهای پژوهشی نیز در حیطه اخلاق بحث های فنی زیادی دارد و در کیفیت خدمات ما نقش مهمی دارد.
وی با ذکر مثالی اظهار داشت: برای مثال ما آمار زیادی در حوزه پیوند داریم و بیشترین میزان پیوند کلیه نسبت به جمعیت، در ایران در حال انجام می باشد. همین موضوعی مثل پیوند مسائل اخلاقی مختلفی را در بر می گیرد یا در مورد افرادی که در مراحل انتهایی حیات قرار گرفته اند، آیا ما می توانیم برای آنها از اتانازی استفاده کنیم؟
رییس مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی در حوزه مباحث اخلاقی در رابطه با اتانازی، توضیح داد: اتانازی active (فعال) که کاری نماییم فرد مرگ آسانی داشته باشد را نمی توانیم برمبنای معارف اسلام بپذیریم، ولی در مورد اتانازی passive (غیر فعال) یعنی خدمات درمانی را برای کسی که درمان بی ثمر برای آن انجام می دهیم، به تدریج محدود نماییم، بحث جدی است و بسیاری از فقهای ما نیز وارد این مباحث شدند و ما مکاتباتی دراین زمینه داشته ایم.
وی افزود: همین طور وقتی یک کودک آنانسفال به دنیا می آید، این بحث که چقدر ما باید برای این کودک هزینه نماییم و چقدر تجهیزات پزشکی را باید جایی صرف نماییم که نمی توان از آن بهره ای گرفت، مطالبی است که نیاز به بحث های بین فرهنگی دارد. دراین زمینه خیلی از گایدلاین هایی که امروز در بحث های اخلاق در پژوهش مطرح است، در این مرکز تهیه شده و توسط وزارت بهداشت تایید شده است.
لاریجانی اظهار نمود: جمهوری اسلامی تنها کشور در منطقه است که در آن تمام سوژه های پژوهشی، چه انسانی و چه حیوانی از مسیر شورای اخلاق در پژوهش می گذرند. در دوران کووید-۱۹ هم در وزارت بهداشت برنامه ریزی شده بود که هر پروژه ای در مورد کووید، ۲۴ ساعته از نظر اخلاقی بررسی شوند و این کارهای بزرگی است.
وی با اشاره به پروژه دایرةالمعارف اخلاق پزشکی با نگاه اسلامی که در این مرکز در دست انجام است، اظهار داشت: این دایرةالمعارف ۱۱۰ مدخل دارد و تا کنون بیش از ۵۰ درصد کار انجام شده است.
رییس مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی با اشاره به کارهای پژوهشی این مرکز، اظهار داشت: مجله انگلیسی این مرکز جزو مجلات Q1 است و همین طور مجله فارسی اخلاق پزشکی که رسالت آن این است که بتواند آموزش های اخلاق پزشکی را گسترش دهد و واقعاً وقتی مقالات را مشاهده می کنید، به شدت روشن است که ارتقا یافته اند. الان مقالات خیلی فنی تر موضوعات اخلاق پزشکی را بررسی می کنند. کتاب های مختلفی که توسط این مرکز تالیف شده، امروزه به عنوان رفرنس دروس اخلاق پزشکی تدریس می شوند.
وی به همکاری با موزه تاریخ پزشکی اشاره نمود و اظهار داشت: مجموعه تاریخ پزشکی دانشگاه تهران مرکز ارزشمندی است که موزه تاریخ پزشکی دارد و مرکز تحقیقات اخلاق پزشکی همکاری مداومی با این موزه برای بسط مباحث مربوط با تاریخ پزشکی داشته است.
لاریجانی اشاره کرد: ما همیشه درصدد هستیم کرسی های اخلاق در پژوهش، آموزش، علوم انسانی در رابطه با سلامت و... را گسترش دهیم و هدف ما این است که شبکه ای از دانشمندانی که دراین زمینه فعالیت می نمایند، در این مرکز تحقیقاتی با هم همکاری داشته باشند.
وی با اشاره به دوره های دکترای تخصصی و دوره کارشناسی ارشد مجازی اخلاق پزشکی، اظهار داشت: دوره دکترای تخصصی اخلاق پزشکی همانند سابق به قوت خود باقی است، اما دوره کارشناسی ارشد مجازی اخلاق پزشکی را نیز برای استادان دانشگاهی علاقمند شروع کردیم. مفهوم آن این است که برای مثال استاد پاتولوژی اگر علاقمند باشد به مباحث اخلاق پزشکی، در کنار شغل و مهارت خود می تواند از این مباحث نیز استفاده نماید و بخش خودش را اصلاح نماید. این نگاهی است که ما از برخی کشورهای دنیا گرفتیم.
لاریجانی اشاره کرد: ما در بحث های اخلاق پزشکی ناگزیر به فعالیت بین حوزه ای و چندرشته ای (multidisciplinary) هستیم و باید با فلاسفه، حقوقدانان، عالمان دینی و جامعه شناسان درگیر باشیم.
وی در قسمتی از صحبت های خود به موضوع واکسن اشاره نمود و اظهار داشت: چارچوبی که این مرکز برای واکسن طراحی کرد، در نهایت مورد پذیرش وزارت بهداشت قرار گرفت. الان جامعه به این مساله اینگونه نگاه نکند که ما واکسن زیادی داریم و دنبال این هستیم که افراد بروند واکسن بزنند. یک روزی تنها یک میلیون واکسن داشتیم و حداقل نیاز ما سه میلیون واکسن برای افراد بسیار پرخطر بود. ما جمعیت را برمبنای عوامل خطر کووید تقسیم کردیم و گفتیم اگر سه میلیون واکسن داشته باشیم، می توانیم این افراد را واکسینه نماییم. حتی اگر فردی مقام کشوری خیلی بالایی داشت، ولی جزو گروههای پرخطر نبود، نمی توانست جزو نخستین نفراتی باشد که واکسن می زند.
منبع: جاوید شو
این پست جاوید شو را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب