حضور یک گونه غیر بومی در شمال خلیج فارس
پژوهشگران پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی طی مطالعه ای، حضور یک گونه صدف «اویستر» کوچک در شمال خلیج فارس را گزارش کرده اند. بگفته آنها حضور این صدف غیربومی می تواند زیست بوم سایر موجودات آبزی این منطقه را تحت تاثیر قرار دهد.
به گزارش جاوید شو به نقل از ایسنا، دکتر حمزه غفاری، پژوهشگر پسادکتری پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی با بیان این خبر اظهار داشت: گونه های غیربومی و مهاجم دو مفهوم آشنا و مهم برای مطالعات پژوهشگران حوزه بوم شناسی و محیط زیست هستند؛ شناخت دقیق و داشتن اطلاعات از آثار محیط زیستی این موجودات، برای صیانت از زیست بوم موجودات بومی ضروری است.در محیط زیست، چرخه ای از روابط بین گیاهان و جانوران با هم و با عناصر محیطی آن منطقه شکل گرفته و نوعی تعادل را در جمعیت گونه های مختلف گیاهی و جانوری برقرار کرده است.
وی اشاره کرد: پیشرفت فناوری در صنعت حمل و نقل سبب شده که انسان بیش از پیش بتواند در کوتاهترین زمان و به آسانی از کشوری به کشور دیگر یا از قاره ای به قاره دیگر سفر کند. این امر باعث شده انسان ها به عمد یا غیرعمد گونه های گیاهی یا جانوری را در این سفرها با خود از منطقه ای به منطقه دیگر جابجا کنند. انسان با جابجایی بدون مطالعه و کاشتن و رها کردن گیاهان و حیوانات در مناطق جدید موجب بر هم خوردن تعادل آنها و در بسیاری موارد از میان رفتن و انقراض سایر گونه های بومی محیط شده است.
انتقال گونه ها به خارج از محدوده بومی آنها بعد از تخریب زیستگاه به عنوان دومین تهدید برای تنوع زیستی مناطق بومی در نظر گرفته می شود و دولت ها در سراسر دنیا هزینه های هنگفتی را برای مقابله با تاثیرات اقتصادی گونه های مهاجم هزینه می کنند. معرفی گونه های جدید؛ خصوصاً در منطقه ای که گونه های معرفی شده گونه غالب را شکل می دهند، آن منطقه را دچار تغییرات اساسی می کند. در دریاها نیز برخی جانوران با اهداف آبزی پروری یا بوسیله چسبیدن به بدنه کشتی ها به سایر نقاط منتقل می شوند. صدف های «اویستر» نیز از این طریق به نقاط مختلف معرفی شده اند.
حالا پژوهشگران پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی طی مطالعه ای با موضوع شناسایی اویسترهای منطقه خلیج فارس، حضور یک گونه اویستر کوچک غیربومی در شمال این منطقه و بندر امام خمینی (ره) را گزارش کرده اند.
دکتر غفاری اظهار داشت: یافته های این پژوهشگران نشان داد فراوانی نوعی اویستر که از جنس اویستر کراستریا (Crassostrea) است در منطقه بندر امام خمینی زیاد است، ولی پژوهشگران در مورد گونه دقیق آن نتوانستند به نتیجه قطعی برسند و این امر به مطالعات بیشتر و تحقیقات به روش های مولکولی نیاز دارد.
وی اضافه کرد: تعداد زیاد اینگونه غیربومی اویستر خلیج فارس، در بندر امام خمینی (ره) و کمتر در سایر محل های نمونه برداری می تواند ناشی از کارهای انسانی یا آب توازن کشتی ها (آبی که در مخازن کشتی ها بعد از تخلیه بار آنها برای حفظ تعادل بارگیری می شود) باشد و در صورت تبدیل شدن به گونه تهاجمی سبب کمبود فضای سکونت برای سایر گونه ها شود. بررسی و گزارش کارکنان بندر از تسلط و نرخ رشد بالای اینگونه در منطقه، این فرض را تقویت می کند که بندر امام خمینی (ره) منبع معرفی این گونه به سایر نقاط شمال خلیج فارس است. اویسترهای غیربومی، می توانند سبب تغییراتی مهم در محیط جدید شوند. آنها زیستگاه را ایجاد و اصلاح می کنند، منجر به رقابت برای فضا با دیگر گونه ها شده، به عنوان ناقلِ دیگر گونه های خارجی عمل کرده و تنوع زیستی را تهدید کنند.
صدف غیربومیِ شناسایی شده در این پژوهش می تواند نمونه ای از افزایش بیش از پیش تهاجمات زیستی بواسطه فعالیت های انسانی در سواحل شمالی خلیج فارس باشد. بنابراین، سیاست ها و برنامه های منطقه ای و جهانی برای مدیریت گونه های مهاجم دریایی باید اجرا شود تا با کمترین هزینه، پتانسیل تهاجم به حداقل برسد. همین طور اینگونه ممکن است در سایر مناطق ساحلی خلیج فارس پراکنش داشته باشد که نیاز به بررسی دارد. آثار آتی گسترش اویسترها در سواحل خلیج فارس به دلیل تغییرات آب و هوایی بر لزوم پایش برای شناسایی هرگونه تهاجم احتمالی تاکید دارد. این مطالعه با همکاری اساتید دانشگاه شهید بهشتی و با حمایت مالی معاونت بین الملل معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و حمایت های پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی از سال ۹۸ با هدف شناسایی اویسترها در سواحل شمالی خلیج فارس انجام شده است.
بنابر اعلام روابط عمومی وزارت علوم، نتایج این مطالعه در نشریه جانورشناسی تطبیقی Zoologischer Anzeiger نیز انتشار یافته است.
این پست جاوید شو را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب