در كمیته راهبری مطالعات واكسیناسیون كووید-۱۹ بررسی شد
در ایران كدام واكسن ها بعد از تزریق عوارض بیشتری داشتند؟
جاوید شو: در گزاره برگ پژوهشگران کمیته راهبری مطالعات واکسیناسیون کووید-۱۹، معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی شاهرود، نتایج بعد از تزریق واکسن کووید-۱۹ در ایران مورد بررسی قرار گرفت.
به گزارش جاوید شو به نقل از ایسنا، معمولاً در همه کشورها نتایج نامطلوب پس از ایمن سازی به صورت روتین ثبت می شوند و در ایران هم چنین سیستمی در معاونت های بهداشتی دانشگاه ها در حال انجام می باشد که به آن نظام مراقبت غیر فعال می گویند. برای واکسن های جدید لازم است که نتایج اختصاصی متعاقب آنها به صورت علمی و سازمان یافته پایش و ثبت شوند.
به دنبال بحث های مختلف کارشناسی در کمیته راهبری ایمنی واکسن های کرونا (مستقر در معاونت تحقیقات و فناروری وزارت بهداشت)، نظام مراقبت فعال نتایج پس از واکسیناسیون کووید-۱۹ به این منظور طراحی و در حال اجرا می باشد تا در کنار نظام مراقبت غیر فعالی پایش لازم واکسن ها صورت بگیرد.
در همین راستا پژوهشگران کمیته راهبری مطالعات واکسیناسیون کووید-۱۹، معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی شاهرود، با تهیه یک گزاره برگ، نتایج پس از واکسن های کووید-۱۹ را گزارش دادند.
در این مطالعه که به صورت کوهورت آینده نگر انجام شده است، افرادی که در شهرهای شاهرود، رشت، سنندج، مشهد، بیرجند، زاهدان و کرمان، یکی از واکسن های اسپوتنیک V، آسترازنیکا، سینوفارم و یا برکت را بر مبنای دستورالعمل کشوری واکسیناسیون کووید-۱۹ دریافت کرده اند، مورد بررسی قرار گرفتند.
برای هر یک از این واکسن ها ۳۰ هزار نفر دریافت کننده واکسن، به صورت داوطلبانه وارد نظام مراقبت فعال شدند. هزار نفر اول دریافت کننده هر نوع واکسن، مشمول ثبت واکنش های موضعی و سیستمیک بودند. اگر شرکت کنندگان عوارض را در اپلیکیشن اختصاصی مطالعه ثبت نکنند، با این افراد به صورت روزانه به مدت هفت روز پس از تزریق واکسن (هم دوز اول و هم دوز دوم)، تماس تلفنی گرفته می شد.
برای بررسی رخداد عوارض نامطلوب جدی و عوارض خاص، کارشناسان به صورت هفتگی تا ۱۷ هفته پس از تزریق دوز اول و برای آسترازنیکا تا ۲۵ هفته پیامدها در سامانه اختصاصی برنامه ثبت کرده و تمام موارد بستری در بیمارستان پیگیری و پرونده آنها در کمیته طبقه بندی عوارض بررسی می شوند.
از شروع مراقبت در ۱۸ فروردین تا آخر تیرماه سال ۱۴۰۰، تعداد ۲۳ هزار ۵۵۱ نفر در این نظام مراقبت وارد شدند.
طبق بررسی های انجام شده؛ بروز حداقل یک واکنش موضعی یا سیستمیک در روز اول پس از تزریق برای واکسن های آسترازنیکا، سینوفارم، اسپوتنیک و برکت به ترتیب ۹۰.۶ درصد، ۴۹.۹ درصد، ۸۳.۹ درصد و ۳۹.۵ درصد بود. این واکنش ها در ایام پس از تزریق روند کاهشی داشتند، به صورتی که در روز هفتم به ترتیب در ۱۲.۵ درصد، ۸.۴ درصد، ۸.۳ درصد و ۷.۲ درصد از شرکت کنندگان دیده شد.
مشاهدات حاکی از این بود که واکنش های موضعی و سیستمیک پس از دوز دوم بروز کم تری داشت. به صورتی که در روز اول پس از دوز دوم واکسن های آسترازنیکا، سینوفارم و اسپوتنیک، به ترتیب ۵۴.۲ درصد، ۳۳.۶درصد و ۶۹ درصد از شرکت کنندگان حداقل یک واکنش موضعی یا سیستیمیک نشان دادند. تا زمان بررسی این مطالعه تزریق نوبت دوم واکسن برکت انجام نشده بود.
بررسی ها نشان داد که تعداد قابل توجهی از موارد کووید-۱۹ که بعد از واکسیناسیون در مراقبت های روزانه یا هفتگی کشف شده اند، در ۱۴ روز اول بعد از تزریق دوز اول اتفاق افتاده؛ چون که سیستم ایمنی پاسخ دهی نسبی نداشته است. در بررسی ۱۸۶ مورد بیمار بستری شده به دلیل کووید-۱۹ بعد از تزریق واکسن؛ تنها یک مورد عارضه ترومبوآمبولی ریه (Pulmonary Thromboembolism) به دنبال تزریق واکسن سینوفارم گزارش شده است.
به طور کلی میتوان گفت واکنش های موضعی و سیستمیک تزریق واکسن در ایام اول پس از تزریق در واکسن آسترازنیکا بیشتر از بقیه انواع واکسن است و در درجات بعدی واکسن های اسپوتنیک V، سینوفارم و برکت قرار دارند. این واکنش ها تا آخر هفته اول پس از واکسیناسیون روند کاهشی دارد.
باید برای مقایسه این نتایج با مطالعات دیگر به تفاوت های گروه سنی و جنسی جامعه مورد مطالعه توجه داشت. در این بررسی، شرکت کنندگانی که واکسن اسپوتنیک را دریافت نمودند، اکثرا کارکنان درمان بودند و کمترین میانگین سن و درصد مردان را در میان چهار واکسن دیگر داشتند. در مورد واکسن برکت هم هنوز هیچ تزریق دومی از این واکسن تزریق نشده بود و حتی مراقبت های روزانه هم برای هزار نفر اول کامل نشده بود. بنابراین نمی توان این نتایج را قطعی در نظر گرفت.
خوشبختانه موارد بستری متعاقب واکسیناسیون تاکنون ناچیز بوده است. با این وجود باید نتایج قطعی موارد بستری و سایر عوارض شدید، با تکمیل حجم نمونه گزارش شود.
با توجه به این نتایج میتوان گفت واکسن های کووید مورد استفاده در ایران، مانند سایر نقاط دنیا دارای درجاتی از واکنش های موضعی و سیستمیک هستند که معمولاً تا هفت روز خود به خود از بین می رود. به نظر می آید این واکنش ها در واکسن های سینوفارم و برکت که مبتنی بر ویروس غیرفعال هستند، بروز کم تری دارد.
پژوهشگران این مطالعه می گویند: بررسی موارد مبتلا شدن به کووید-۱۹ و بستری پس از واکسیناسیون با ادامه مطالعه و افزایش حجم نمونه و مدت پیگیری امکان پذیر خواهد بود.
این محققان تاکید می کنند: عوارض متعاقب واکسیناسیون لزوماً منتسب به واکسیناسیون نیستند. کمیته ای مستقل علمی، با انتساب یا عدم انتساب هر یک از عوارض جدی به واکسیناسیون را بررسی نموده و این مورد در گزارش نهایی لحاظ خواهد شد.
گزارش نظام مراقبت فعال در ایران
این پست جاوید شو را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب