پژوهش، میان آنچه كه باید باشد و نیست،
معاون پژوهشگاه ابن سینا: جای خالی نهاد نظارتی قوی در عرصه پژوهش
به گزارش جاوید شو معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه ابن سینا اظهار داشت: یکی از ایراداتی که در زمینه پژوهش وجود دارد، نبود یک سازمان نظارت کننده و ارزیاب قوی و دقیق است. بعضی از مراکز پژوهشی به سبب اعتمادی که جلب کرده اند، بودجه های کلانی برای تولید محصول یا فناوری دریافت می کنند، اما در نهایت نتیجه ای حاصل نمی گردد. معتقدم در گام اول باید رزومه و تجربه های پژوهشگری که مقرر است روی یک طرح پژوهشی کار کنند، مورد ارزیابی دقیق قرار گرفته و درصورت تأیید و داشتن توانایی لازم، کار به وی سپرده شود تا کمتر شاهد اتلاف منابع مالی در کشور باشیم.
دکتر رامین قهرمان زاده در گفت و گو با ایسنا، تاکید کرد: ارتباط سازنده ای بین صنعت و مراکز دانشگاهی و پژوهشی وجود ندارد و این مسئله موجب می شود که پژوهشگران کشور نتوانند یافته های علمی خودرا به درستی به بازار معرفی و عرضه کنند؛ در این شرایط عنوان می نماییم که ایران طی چند دهه اخیر، مقاله محور بوده است، ولی در سالهای اخیر تلاش هایی برای اصلاح این پروسه صورت گرفته است.
قهرمان زاده اظهار داشت: نهاد جهاددانشگاهی از حدود پنج سال قبل و با درک بموقع شرایط، تصمیم گرفت ضمن انتخاب پژوهش های مسئله محور، یافته های علمی پژوهشگران خودرا به سمت گره گشایی از مشکلات کشور، تولید محصول و درآمدزایی سوق دهد.
وی اضافه کرد: در چند سال اخیر و با ورود جهاد دانشگاهی به حوزه پژوهش های مسئله محور و تجاری سازی فناوری ها، نتایج بسیار خوبی در زمینه های مختلف حاصل شد و دولت نیز به این باور رسیده است که جهاد دانشگاهی، یکی از نهادهای مورد اعتماد بوده و می تواند در وضعیت سخت (اقتصادی و تحریم)، همراه دولت باشد. از ین جهت، تعامل بسیار خوبی بین جهاد دانشگاهی و دولت شکل گرفته و همچنان ادامه دارد.
دست پژوهشگر باید در دست صنعت قرار بگیرد
معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه ابن سینا اشاره کرد: تعامل و ارتباط پژوهشگر و صنعت در حقیقت، عامل توسعه و پیشرفت کشورهای توسعه یافته شمرده می شود. ارتباط خوبی بین پژوهشگران جهاد دانشگاهی و صنعت درحال شکل گیری است و معتقدم، سیاست گذاری جهاد دانشگاهی در حوزه پژوهش های مسئله محور و تجاری سازی فناوری ها، باید در تمامی نهادها و بخش های دیگر کشور نیز تعمیم داده شود تا کشور در سالهای آتی در مدت زمان کوتاهی مسیر رشد و پیشرفت را طی نماید.
تولید داخل، زمینه ساز رونق تجاری سازی و کاهش وابستگی به واردات
قهرمان زاده اضافه کرد: شناسایی نیازهای کشور در حوزه های مختلف و توجه به تجاری سازی فناوری ها از طرف پژوهشگران، در کنار بالا رفتن قیمت ارز و شدیدتر شدن تحریم ها موجب شد که نیاز به تولیدکننده داخلی برای تولید محصول یا خدمات با هزینه کمتر بیش ازپیش حس گردد و گرایش به سمت دانشگاه ها و مراکز پژوهشی برای رفع نیازهای داخلی نیز به تبع آن بیشتر شد.
معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه ابن سینا اظهار داشت: بیشتر طرح های پژوهشی که در شورای علمی پژوهشگاه مطرح می شوند، مسأله محور بوده و به دنبال برطرف نمودن نیازی از جامعه است. اعضای هیئت علمی پژوهشگاه در زمینه تخصصی خود، از همان ابتدا روی طرح های پژوهشی متمرکز می شوند که از مصرف کننده و بازار آن اطمینان خاطر دارند؛ این مسئله منجر به رونق تجاری سازی در کشور شده و علاوه بر تامین نیازهای کشور و کاهش وابستگی به واردات بوسیله تولید داخلی، با مشکل بودجه نیز روبرو نخواهد شد.
تجاری سازی فناوری، منبع بودجه پایدار برای مراکز پژوهشی
قهرمان زاده اضافه کرد: مراکز پژوهشی کشور، بودجه پژوهشی چندانی در اختیار ندارند و تجاری سازی می تواند منبع بودجه پایداری را فراهم آورد که در چرخه پژوهش و تولید مورد استفاده قرار گرفته و در نهایت از این طریق، شاهد خودکفایی مراکز پژوهشی خواهیم بود.
وی تاکید کرد: در واحدهای جهاد دانشگاهی بویژه واحدهایی که مستقل شده اند، مانند پژوهشگاه ابن سینا یا واحدهای فعال در حوزه نفت و مته های حفاری و... با در پیش گرفتن سیاست فناورانه بودن محصول، نیاز به بودجه پژوهشی کمتر احساس می شود و این واحدها از درآمدهای خودشان در طرح های پژوهشی نیازهای خودرا بر طرف می کنند.
قهرمان زاده اظهار داشت: شاید ایرادی که در این بخش وجود دارد، نبود یک سازمان نظارت کننده و ارزیاب قوی و دقیق است. بعضی از مراکز پژوهشی به سبب اعتمادی که جلب کرده اند، بودجه های کلانی برای تولید محصول یا فناوری دریافت می کنند، اما در نهایت نتیجه ای حاصل نمی گردد. معتقدم در گام اول باید رزومه و تجربه های پژوهشگری که مقرر است روی یک طرح پژوهشی کار کنند، مورد ارزیابی دقیق قرار گرفته و درصورت تأیید و داشتن توانایی لازم، کار به وی سپرده شود تا کمتر شاهد اتلاف منابع مالی در کشور باشیم.
بودجه های اندک پژوهشی نباید به آسانی هدر داده شود
معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه ابن سینا تاکید کرد: وجود یک نهاد نظارتی و پایش، از هدر رفتن همین بودجه های اندک پژوهشی جلوگیری می کند که متأسفانه، نبود این نهاد ناظر یکی از چالش های حوزه پژوهش کشور است. تردیدی در توان پژوهشگران داخلی وجود ندارد، اما برای سپردن هر طرح پژوهشی و اختصاص بودجه، نیازمند نظارت دقیق بر توانایی و قابلیت پژوهشگر و نهاد متولی کار است که کیفیت محصول یا خدمت را در نهایت تضمین می نماید.
وی اضافه کرد: در طرح های پژوهشی با بودجه کلان، یک تیم ارزیابی و نظارت با بررسی جدی و اصولی می تواند توانمندترین پژوهشگر و نهاد را برای انجام کار مشخص کند؛ در این شرایط مطمئن خواهیم بود که به نتیجه مطلوب دست پیدا می نماییم.
تیغ دو لبه تعدد پژوهشکده ها در کشور
قهرمان زاده اشاره کرد: تعدد پژوهشکده ها و پژوهشگاه ها در کشور بطور قطع با نکات مثبت و منفی هم راه است که مدیریت و برنامه ریزی صحیحی را در این بخش می طلبد. تعدد پژوهشکده ها از دید مثبت می تواند موجب گسترده تر شده رقابت پژوهشی میان پژوهشگران و برطرف شدن بیشتر نیازها و مشکلات شود، اما در صورت نبود مدیریت صحیح، این مسئله منجر به موازی کاری در کشور، فعالیت همزمان چند پژوهشکده روی یک موضوع مشترک و درنتیجه، اتلاف بودجه خواهد شد.
معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه ابن سینا اظهار داشت: با هدف جلوگیری از موازی کاری، ماموریت هر پژوهشکده باید به دقت مشخص شود؛ از این طریق، بودجه محدود پژوهشی به درستی هزینه شده و کار به نتیجه مطلوب خواهد رسید. در جهاد دانشگاهی با سیاست های صحیح مدیریتی، سعی شده است تا موازی کاری در حوزه پژوهش به حداقل ممکن برسد.
اگر مقاله ها به درستی مدیریت نشوند...
معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه ابن سینا اظهار داشت: رشته با رشته، گرایش با گرایش و تخصص با تخصص با هم فرق دارند و هر گروه پژوهشی، خروجی (output) مخصوص به خودرا دارد که می تواند شامل محصول، خدمت یا یک بخشنامه باشد. نمی توانیم نسخه واحدی برای همه گروه های پژوهشی داشته باشیم و انتظار داشته باشیم که خروجی همه کارهای پژوهشی، تولید محصول باشد.
وی اضافه کرد: در بعضی از رشته ها نمی توان انتظار خروجی غیر از کتاب یا مقاله داشت که از دل آنها، بخشنامه ها و دستورالعمل ها استخراج می شوند که بسیار باارزش و راهگشا هستند. در مقابل، در رشته های دیگر مانند شیمی یا زیست شناسی، باید نیاز کشور شناسایی و محصولی تولید شود.
قهرمان زاده اظهار داشت: در روزهای مقاله محور بودن، پژوهشگران به تولید مقاله تشویق شدند و حتی تعداد مقاله های پژوهشگر، بسیار ارزشمندتر از خروجی و محصول یک طرح پژوهشی بود. مقاله در اصل بد نیست و پایه علوم در گام اول، مقاله است که در گام های بعدی وارد فاز تولید محصول یا خدمت می شود. اما اگر بحث مقاله محوری به درستی مدیریت نشود، با افزایش موارد تقلب و مقاله سازی روبرو خواهیم بود که سمی برای حوزه پژوهش کشور است. معیارهای جذب و ارتقاء اعضای هیئت علمی نیازمند تعدیل و بازبینی هستند و این ایراد بزرگ در کشور نیازمند اصلاح است.
منبع: javidsho.ir
این پست جاوید شو را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب