محققان كشور پاسخ دادند؛
چرا پزشکان عمومی دنبال تخصص نمی روند؟
جاوید شو: وجود پزشک متخصص و همت یک کشور در تربیت این قشر مهم حوزه سلامت، امری بسیار اهمیت دارد که باید بطور جدی پیگیر آن بود. اما بررسی های جدید پژوهشگران کشور نشان میدهد که پزشکان عمومی برای حرکت در این راه، انگیزه زیادی ندارند.
به گزارش جاوید شو به نقل از ایسنا، کشور ایران در سال ۲۰۱۶، تعداد ۴۶ نفر پزشک متخصص به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت داشته است و تخمین زده می شود که در سال ۲۰۲۶، نیاز کشور در این خصوص، به ۶۵ پزشک متخصص به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر برسد. اگر چنین نیازی پاسخ داده نشود، نابرابری جدی در ارائه و تامین مراقبت سلامت تخصصی به وجود خواهد آمد، فرضیه ای که روند فعلی تربیت دستیار تخصصی، آنرا تقویت می کند. علاوه بر تعداد، تفاوت ازنظر دسترسی و نسبت متخصص به ازای جمعیت در گروههای تخصصی مختلف نیز در میان مناطق کشور وجود دارد. برای حل مسئله نابرابری موجود و اشکال شدیدتر نابرابری بالقوه، نظام سلامت، نیازمند تربیت پزشک متخصص است.
به گفته پژوهشگران این حوزه، قسمتی از پزشکان عمومی که برای ورود به رشته پزشکی نیازمند وجود مهارت ها و خصوصیات شخصیتی و تعهد حرفه ای خاص هستند، بعد از اتمام دوره، با لحاظ کردن هزینه-فرصت دوره تخصص، دشواری های امتحان ورودی دستیاری و گذراندن دوره چندساله تخصص را متحمل می شوند و به عنوان متخصص ادامه فعالیت می دهند. انتخاب تخصص و ورود به دوره دستیاری تخصصی به عنوان یک خواهندگی مطلوب بین پزشکان عمومی، حتی از زمان دانشجویی تلقی می شده است. اما حالا دیده می شود که این خواهندگی به دلیلهای مختلفی که نیاز به بررسی دارند، رو به کاهش گذاشته است.
گروهی از پژوهشگران کشورمان از دانشگاه علوم پزشکی شیراز و دانشگاه یزد در یک مطالعه پژوهشی با محوریت همین موضوع، اهتمام کرده اند علت های عدم تمایل پزشکان عمومی ایران را برای ورود به دوره دستیاری مورد موشکافی قرار دهند.
این مطالعه کیفی با مشارکت گروهی از پزشکان عمومی که دارای سابقه شرکت در امتحان دستیاری بودند، انجام شده است. پژوهشگران داده های مورد نیاز پژوهشی را به روش مصاحبه جمع آوری و تحلیل کرده اند.
یافته های این مطالعه نشان داد که مشارکت کنندگان از شرایط حاکم بر پزشکی عمومی و دوره دستیاری، ناراضی و نسبت به آینده، نگران هستند.
به گفته سولماز قهرمانی، پژوهشگر مرکز تحقیقات سیاستگذاری سلامت دانشگاه علوم پزشکی شیراز، «مضامین فوق در قالب سه مضمون شرایط ساختاری، کژکارکردی دانشگاه و فرهنگ مهاجرت به عنوان عامل مداخله گر به دست آمدند. پدیده برساخت شده در این تحقیق، یأس و بی انگیزگی برای ادامه تحصیل در دوره دستیاری تخصصی است و پاسخ به این شرایط مایوس کننده نیز، انصراف از ادامه تحصیل برای تخصص و یا مهاجرت به خارج از کشور است. مسئله ای که منجر به کمبود پزشک متخصص و هدررفت استعدادها خواهد شد».
آن ها افزوده اند: «براساس یافته های ما، توجه به نیازهای دانشجویان پزشکی، ایجاد تحول در آموزش پزشکی و بروزرسانی برنامه های درسی، امیدآفرینی و بهبود شرایط اقتصادی خصوصاً حمایت مالی از پزشکانی که در مناطق محروم خدمت می کنند، از ضرورت های سیاستگذاری در ایران است».
این تحقیق نشان داد که عوامل بیرونی و درونی حاکم بر محیط آموزش پزشکی در ایران، تقویت کننده کاهش تمایل برای ورود به دوره دستیاری هستند. مهم ترین عامل بیرونی، چالش های ساختاری شامل مشکلات اقتصادی و نابرابری های اجتماعی در برنامه آموزش پزشکی هستند.
در این پژوهش، پزشکان معتقد بودند که در همین نظام آموزش پزشکی، تشویق دانشجویان برای مهاجرت به خارج از کشور نیز دیده می شود. ناامید شدن دانشجو برای ماندگاری در داخل کشور و تشویق او برای گرفتن پذیرش از دانشگاه های خارج از کشور توسط برخی استادان، از دیگر خاصیت های منفی در این فرهنگ آموزش پزشکی است.
این یافته ها که توجه ویژه به آنها می تواند از هدررفت منابع باارزش کشورمان درباب تامین نیاز به پزشک متخصص پیشگیری کند، در فصل نامه «فرهنگ و ارتقای سلامت» متعلق به فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران انتشار یافته اند.
منبع: جاوید شو
این پست جاوید شو را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب