در نشست جلال آل احمد از نگاه نویسندگان عرب مطرح شد؛
ماجرای دیدار نوال سعداوی مصری با جلال آل احمد
جاوید شو: سعداوی، نویسنده و پزشک مصری سال 1347 جهت شرکت در یک همایش پزشکی به ایران سفر می کند که با پرس وجو متوجه می شود، جلال آل احمد برجسته ترین چهره ادبی ایران است و به دیدار او می رود.
به گزارش جاوید شو به نقل از مهر، دفتر همکاریهای علمی و بین المللی با همکاری پژوهشکده زبان و ادبیات و خانه-موزه سیمین و جلال، همزمان با سالروز تولد جلال آل احمد، نشست بین المللی به صورت مجازی با عنوان «جلال آل احمد از نگاه نویسندگان عرب» برگزار کرد. در این جلسه سخنران نخست، علی زائری، عضو هیات علمی پژوهشکده مطالعات بین الملل کالیفرنیا بود که سخنرانی خودرا با عنوان «مروری بر دیدگاه نویسندگان عرب نسبت به شخصیت و آثار جلال آل احمد» با اشاره به ترجمه و پژوهش بر روی آثارفارسی از اولین سالهای قرن بیستم در جهان عرب به کتاب ها و جستارهای انتشار یافته در زمینه ایرانشناسی در جهان عرب شروع کرد. وی اظهار داشت: در دوره معاصر، نویسندگان و شعرای بسیاری مورد اهتمام ایرانشناسان عرب قرار گرفته اند اما جلال آل احمد در این میان، جایگاهی متفاوت دارد چونکه در زمینه های گوناگونی همچون داستان کوتاه، رمان، سفرنامه، نقد، اندیشه و... قلم زده است. زائری در ادامه به ترجمه آثار آل احمد و پژوهش بر روی آن به زبان عربی در قالب موضوعاتی همچون آغاز روی آوردن اعراب به آل احمد، آثارمنتشرشده درکتب، مجلات آکادمیک و نیز آراء برخی ایرانشناسان عرب در ارتباط با وی اشاره نمود.
سخنران دوم، معصومه نعمتی قزوینی، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، بود که سخنرانی خودرا با عنوان «جلال آل احمد از نگاه نوال سعداوی؛ نویسنده و پزشک معاصر مصری» ارائه نمود.
وی اظهار داشت: نوال سعداوی، نویسنده، فعال اجتماعی و پزشک مصری برای اولین بار در نوامبر۱۹۶۸م/ ۱۳۴۷ شمسی به قصد شرکت در یک همایش پزشکی به ایران سفرکرده است. بعد از جستجو درباره برجسته ترین چهره ادبی ایران در دانشگاه تهران، جلال آل احمد به او معرفی می شود. با کاوشهای فراوان آدرس او را پیدا کرده و در منزلش با وی ملاقات می کند. در نخستین برخورد، سادگی زندگی جلال او را متحیر می سازد. در این دیدار که ساعتها به طول انجامید دو نویسنده درباره مسائلی از قبیل اوضاع داخلی ایران، مسئله فلسطین، آثار جلال و روابط ادبی میان ادبیات فارسی و عربی به گفتگو پرداختند. دو سال بعد نوال این دفعه به بهانه شرکت در همایش و تنها به قصد دیدار باردیگر با جلال قصد عزیمت به ایران را دارد اما ساواک به سبب دیدارش با جلال در مسافرت قبلی و نیز انتشار مقاله ای درباره روشنفکران و نویسندگان ایرانی در یکی از روزنامه های مصری، او را ممنوع الورود می کند. هرچند نوال در سفارت ایران خبر درگذشت جلال را شنیده اما هیچ گاه باور نمی کند و باوجود نداشتن ویزا و خطرهای احتمالی مانند دستگیری توسط نیروهای امنیتی، عازم تهران می شود. در فرودگاه به طرز معجزه آسایی ویزا دریافت کرده و مستقیما از آنجا روانه منزل جلال می شود. روبرو شدن با چهره غمگین و رنگ پریده سیمین دانشور، خبر درگذشت جلال را برایش تایید می کند. پس از ملاقات چندساعته با سیمین و صحبت با وی درباره نحوه مرگ جلال، تشییع جنازه باشکوه وی، ممنوعیت نشر آثارش در ایران، خفقان ادبی در کشور، سرکوب چهره های ادبی مخالف و شکل گیری سازمانهای سری مبارزاتی و آثار سیمین، نوال برای همیشه این خانه را ترک و پس از دیدار با چند چهره ادبی، بازدید از برخی نقاط دیدنی تهران و سفری کوتاه به اصفهان و شیراز رهسپار قاهره می شود.
بعد از این دو سخنرانی، بازدید مجازی از خانه-موزه سیمین و جلال به عمل آمد. در این بازدید که رضا توسلی، مدیر این خانه-موزه راهنمایی آنرا بر عهده داشت، بخش های مختلف خانة مشترک سیمین و جلال همچون اناق پذیرایی منزل، که محل شکل گیری و تشکیل جلسات کانون نویسندگان ایران بود، اتاق کار جلال، اتاق کار سیمین، کتابخانه، سرداب و حیاط و دیگر بخش های خانه و نیز عکس ها، عقدنامه و حلقه های ازدواج و دیگر وسایل شخصی آنها به نمایش درآمد.
سخنران بعدی این جلسه ماجد مرهج رباط، مدیر گروه فارسی دانشگاه واسط عراق، بود که سخنرانی خودرا با عنوان «تناقضات زندگی جلال آل احمد از دیدگاه نویسندگان عرب» به زبان فارسی ارائه داد.
وی بیان کرد: جلال آل احمد به خانواده ای متدین تعلق داشت و بعد از اتمام دبیرستان به اصرار پدرش به حوزه‌ی علمیه‌ی نجف اشرف رفت. اما خانواده با ادامه‌ی تحصیل وی در لبنان مخالفت کردند و نگران ایجاد تردیدهایی در اعتقادات مذهبی او بودند. اما کارنامه‌ی زندگی او نشان میدهد که در مراحل مختلف زندگی فراز و فرودهایی را طی کرده که از دید یک ناظر خارجی مورد توجه است. باتوجه به ارتباط مستحکم ادبیات فارسی و عربی و جایگاهی که آل احمد در ادبیات معاصر فارسی دارد، نویسندگان عرب تفسیرهای مختلفی نسبت به نوشته ها و عقاید او دارند که در این سخنرانی به قسمتی از آنها اشاره شد.
بعد از ارائه او غلامرضا امامی، که از دوره جوانی تا آخر عمر جلال و سیمین با آن دو ارتباط نزدیکی داشت، مطالبی را درباره جلال آل احمد طرح کرد و به برخی انتقادات ماجد مرهج رباط درباره زندگی و کارنامه فکری و سیاسی جلال پاسخ داد.
سخنران آخر این جلسه احمد محمد جاد، عضو هیات علمی دانشگاه کانال سوئز مصر، بود که به سبب مشکلاتی نتوانست در این جلسه شرکت نماید و خلاصه ای از سخنرانی او با عنوان «اثربخشی توصیف در روایت مدیر مدرسه» را دبیر نشست ارائه نمود. به باور محمد جاد، علاقه خاص جلال به طبقات مختلف مردمی موجب شد تا منتقدان او را بعنوان نویسنده و متفکر اجتماعی مورد توجه قرار دهند. در این سخنرانی تاثیر جلال آل احمد بر رمان فارسی با تاکید بر عنصر توصیف در روایت مورد بررسی قرار گرفت.
این پست جاوید شو را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب