پژوهشگران بررسی كردند
چگونه می توان عادت های مصرف انرژی افراد را تغییر داد؟
جاوید شو: نتایج یك مطالعه نشان داد كه دانش مصرف گاز بیشترین تأثیر مستقیم و فرهنگ خانواده بیشترین تأثیر غیر مستقیم را بر مصرف گاز دارند.
به گزارش جاوید شو به نقل از ایسنا، گاز طبیعی یکی از منابع انرژی تجدیدناپذیر است که به علت میزان آلایندگی پایین تر نسبت به دیگر سوخت های فسیلی و هزینه کم تر، در بعضی کشورها مورد توجه است. با این وجود توجه داشتن به مصرف گاز به علل محیط زیستی و تجدید ناپذیر بودن آن ضروریست.
بررسی ها نشان داده که با وجود اینکه افراد دغدغه زیادی در مورد تاثیرات محیط زیستی فعالیتهای خود دارند، ولی در رفتارهای روزمره خود که به عادت و الگو تبدیل گشته اند، توجهی به مسائل محیط زیست نمی کنند.
رفتارهایی مثل بررسی شیلنگ های لاستیکی اتصال گاز، بازبینی لوله فلزی گاز، تعویض وسایل گازسوز مستهلک، توجه به میزان شعله مصرفی یا آبی سوختن آن، نظارت بر محدود بودن دمای آب گرم کن (بین ۴۰ تا ۵۰ درجه)، قرار دادن درجه بخاری روی شمعک در زمان خروج از منزل، باز نکردن پنجره ها در زمان روشن بودن بخاری یا شوفاژ؛ نمونه هایی از عادت های مناسب مصرف گاز هستند. این رفتارها برای تداوم و تبدیل شدن به عادت های مناسب، احتیاج به آموزش با روش های مختلف دارد.
قدم اول برای ایجاد تغییرات اساسی در مصرف گاز، شناخت عادت های مصرفی افراد است. بدین منظور پژوهشگران دانشگاه مازندران و دانشگاه شهید بهشتی در مطالعه ای عوامل اجتماعی موثر بر ایجاد عادت های مصرف گاز را مورد بررسی قرار دادند.
زهرا پازوکی نژاد، دانشجوی دکتری بررسی مسائل اجتماعی ایران و صادق صالحی، دانشیار جامعه شناسی محیط زیست دانشگاه مازندران به همراه همکارانشان در این پژوهش مشارکت داشتند.
این پژوهش به صورت مقطعی در سال ۱۳۹۸ انجام شد و ۵۰۰ نفر از مشترکان خانگی شرکت توزیع گاز استان مازندران مورد بررسی قرار گرفتند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه استفاده شد. برای نمونه گیری و انتخاب شهرها، استان مازندران به سه منطقه شرق، غرب و مرکز تقسیم شد. سپس با عنایت به سه نوع آب وهوای معتدل، معتدل رو به گرم و معتدل رو به سرد، سه شهر جهت بررسی انتخاب گردید.
در پرسش نامه مورد استفاده در این پژوهش موضوعات «عادت مصرف گاز»، «فرهنگ خانواده»، «آگاهی از سیاست های بهینه سازی مصرف گاز در ساختمان»، «آگاهی از نتایج منفی مصرف گاز»، «دانش مصرف گاز»، «اثربخشی شخصی» و «رضایت مندی از خدمات رسانی شرکت گاز»، مورد پرسش قرار گرفتند.
با بررسی اطلاعات و خصوصیت های فردی شرکت کنندگان در مطالعه مشخص شد که ۵۵ درصد از پاسخ گویان زن و ۴۵ درصد مرد هستند و سطح تحصیلات بیشتر این افراد، لیسانس است. ۴۶ درصد از سرپرستان خانوار شغل آزاد داشته و ۳۲ درصد کارمند بودند.
بررسی رابطه عادت مصرف گاز و جنسیت نشان داد که تفاوت معناداری در عادت مصرف گاز زنان و مردان وجود ندارد. رابطه شغل با عادت مصرف گاز نشان داده است که میزان عادت های درست مصرف گاز در بین کارگران و کشاورزان بیشتر از سایر گروه ها است. همینطور مشخص شد که با افزایش سن، عادت های مطلوب مصرف گاز افزایش می یابد. ولی تحصیلات در مصرف گاز تاثیری ندارد و بهینه سازی مصرف گاز رابطه معناداری با درآمد خانوار و گاز بها ندارد.
یافته های این پژوهش نشان داده است که میانگین عادت مصرف گاز مشترکان خانگی به سطح مطلوب و بهینه نزدیک است. این مورد نمایان گر این است که میزان توجه افراد شرکت کننده در پژوهش به اصول ایمنی در استفاده از لوازم گازسوز برای حفظ ایمنی و بهینه سازی مصرف گاز در حد متوسط است.
آگاهی از نتایج منفی مصرف گاز، آگاهی از سیاست های بهینه سازی مصرف گاز در ساختمان و اثربخشی شخصی پاسخ گویان در سطح خوبی قرار دارند؛ در حالیکه میانگین دانش مصرف گاز و رضایت مندی از خدمات دهی شرکت گاز در سطح متوسط است.
بعد از بررسی نتایج، مشخص شد که دانش مصرف گاز تأثیرگذارترین عامل در عادت مصرف است و بعد از آن آگاهی از نتایج منفی مصرف گاز قرار دارد. در حالیکه فرهنگ خانواده بیشترین تأثیر غیر مستقیم را بر عادت مصرف گاز دارد. به قول پژوهشگران این مطالعه، «در واقع خانواده با نگرش و عملی که درباره مصرف گاز بعنوان منبع انرژی تجدیدناپذیر دارد، بر میزان شناخت و آگاهی از نتایج منفی عمل های غیرمسئولانه اثرگذار است و کارایی فرد را برای مصرف پایدار افزایش می دهد».
این مطالعه با عنوان «تحلیل اجتماعی عادت مصرف انرژی با تاکید بر مصرف گاز خانگی» با حمایت شرکت تولید و توزیع گاز استان مازندران انجام شد و نتایج آن تابستان سال جاری(۱۳۹۹) در فصل نامه «مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران» وابسته به موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران انتشار یافته است.
این پست جاوید شو را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب