دروغی به نام چاه آب ژرف
به گزارش جاوید شو بارندگی های پیاپی پاییزه حال همه ی مردم، بخصوص ساكنان تهران را خوب كرده است. تهرانی كه به جز كم آبی، از آلودگی هوا هم رنج می برد. اما آنچه پس از شكر خدا در محافل عمومی نقل می شود، جبران كمبود آب با بارندگی ها و كشف یك حلقه چاه عمیق با حجم ۱۰۰۰ میلیارد متر مكعب در سیستان و بلوچستان است!
به گزارش جاوید شو به نقل از ایسنا، این روزها با تصور اینكه خشكسالی ها با بارندگی های اخیر جبران شده است، بسیاری هم در مصرف آب ول خرجی بیشتری می كنند و این امر قشر تحصیل كرده و غیر تحصیل كرده هم نمی شناسد.
خبر كشف یك حلقه چاه آب در سیستان و بلوچستان هم حتی واكنش بخشدار نیك شهر - محمد بلوچ زهی - را به همراه داشت كه در توئیتر خود نوشت: «در جامعه ای زندگی می نماییم كه در هر لحظه آن دروغ تولید می گردد و بیشتر از واقعیت ها هم استقبال. حال خبر كشف چاه آب ژرف در سیستان و بلوچستان تازه ترین آن است كه در شبكه های اجتماعی فراگیر شده. كارشناسان در واكنش به این خبر با عرضه استدلال های لازم آنرا رد نموده اند و تكذیب.»
محمد فاضلی- عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی- نیز در واكنش به این مورد اظهار داشت: خبر این كه چاه آب ژرف (در عمق چند هزار متری زمین) به نتیجه رسیده، و تصویر هم فواره شدن آب است (چاه آرتزین)، آب هایی كه گفته می گردد از هندوكش به سمت ایران می آیند و از اعماق زمین در سیستان و بلوچستان می گذرند و از دریای عمان خارج می شوند. حجم آب كشف شده ۱۰۰۰ میلیارد متر مكعب ذكر شده و آنرا بر هفت میلیارد متر مكعب مصرف آب آشامیدنی سالیانه كشور تقسیم كرده و گفته اند برای ۱۷۳ سال مصرف آب آشامیدنی كشور كافی است. خبر دست به دست می چرخد و شنیدم كه كسانی گفته اند چه نشسته اید كه این آب هم و به فلان كشورها كه دوست شان نداریم فروخته شده است، واخیانتا!
او افزود: داستان آب ژرف مثنوی هفتاد من است اما من فقط می خواهم چند مجموعه سؤال بپرسم و از نگاه «عقل سیاست گذاری عمومی» در آن نظر نماییم. دو نكته هم پیش از طرح سؤالات ذكر می كنم. اول، عدد ۱۰۰۰ را بر ۷ تقسیم كنید. خواهید دید كه حاصل ۱۴۲.۸ می گردد. یعنی نویسندگان چنین متنی حتی در تقسیم هم دقت به خرج نداده اند. آدمیانی كه به این میزان هم دقیق نبوده اند، چگونه صلاحیتی برای اظهارنظر درباره آب ژرف یافته اند؟
این جامعه شناس افزود: دوم، ۱۰۰۰ میلیارد متر مكعب معادل چقدر آب است؟ كارون بزرگ ترین و پرآب ترین رودخانه ایران است. كل آب سالیانه رودخانه كارون حالا به روایت برخی اطلاعات و آمار به حدود ۱۴ میلیارد متر مكعب كاهش یافته است اما كارون در پرآب ترین سال هایش هم بین ۲۰ تا ۳۰ میلیارد متر مكعب و حدود ۲۳ میلیارد متر مكعب آورد داشته است. ۱۰۰۰ میلیارد متر مكعب معادل آورد ۴۳ رودخانه كارون در پرآب ترین سال های آن است. عبور این میزان آب در اعماق زمین و خروج این میزان آب از دریای عمان در كدام گزارش كارشناسی و اثر علمی منتشرشده نشان داده شده است؟
فاضلی اضافه كرد: نخستین مجموعه سؤالات، به فرض كه این میزان آب در سیستان و بلوچستان كشف شود، این آب دارای چه كیفیتی است؟ آیا حاوی فلزات سنگین نیست؟ آیا شوری آب جهت استفاده انسانی استاندارد است؟ هزینه استخراج آب از عمق ۳ تا ۵ هزار متری زمین چقدر است؟ چه میزان برق برای استخراج این میزان آب ضروری است؟ آیا آب ژرف با استفاده از یك چاه قابل استحصال است یا هزاران چاه برای استخراج آب ژرف ضروری است؟ هزینه حفر هر چاه چقدر است؟ چاه فعلی تابحال چقدر هزینه در برداشته است؟ هزینه لازم برای انتقال آب به سایر نقاط ایران چقدر است (تا ۱۷۳ سال آب آشامیدنی ایران را تأمین كند)؟
او كه این یادداشت را با عنوان «ژرفای سیاستی آب ژرف» در صفحه شخصی خود در فضای مجازی منتشر نموده، آورده است: دومین مجموعه سؤالات این كه، آیا كشوری كه با مدیریت ناصحیح، منابع آبی خویش را مسرفانه به سمت نابودی كشانده، منابع آب جدید را نابود نخواهد كرد؟ آیا هزینه ای به اندازه هزینه لازم برای اكتشاف، استحصال و توزیع آب ژرف، برای بهبود مصرف آب های موجود هزینه شده است؟ آب ژرف در چه بازه زمانی، برای چه مقاصدی و با چه قیمتی به دست خواهد آمد؟
عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی بیان كرد: سومین مجموعه سؤالات، مگر نه این است كه جامعه ایرانی از فقدان ارزیابی اقتصادی، محیط زیستی و اجتماعی سدها شكایت دارد و ساخت آنها را سبب بروز مشكلات عدیده برای كشور و تخریب منابع آبی می داند؟ خوب، ارزیابی اقتصادی، محیط زیستی و اجتماعی آب ژرف كجا صورت گرفته؟ توسط چه كسانی منتشر شده؟ و توسط كدام كارشناسان و نخبگان تأیید شده است؟ چه تضمینی هست كه آینده آن چه امروز درباره آب ژرف گفته می شود، همان چیزی نباشد كه امروز درباره سدسازی بیان می شود؟
فاضلی اظهار داشت: چهارمین مجموعه سؤالات این كه، چرا دستگاه های رسمی اخبار آب ژرف را تأیید یا تكذیب نمی كنند؟ چرا گزارش مطالعات درباره چنین پدیده شگرفی كه بعنوان نجات یك ملت تصویر می شود، در دسترس نیست؟ آیا این فقط بازی رسانه ای برای جا انداختن پدیده ای مشكوك است؟
او افزود: پنجمین مجموعه سؤالات این است كه، آیا در دنیای سیاست گذاری راهكارهای معجزه آسا امكان پذیر هستند؟ آیا كشوری كه چند دهه با بدمصرفی و بی تدبیری در مدیریت منابع آب مواجه بوده، می تواند با اتكاء به یك عامل، به شكلی معجزه آسا نجات یابد؟ آیا آب ژرف به فرض واقعیت داشتن خشكیدن تالاب ها و رودخانه ها، فرونشست زمین، ریزگردها، موج مهاجرت بر اثر خشكی، كوبیده شدن آبخوان ها و... را هم جبران می كند؟
این جامعه شناس بیان كرد: هر تصمیم درباره آب، تصمیم درباره سرنوشت این كشور است. سیاست گذاری عرصه دل بستن به معجزه ها نیست، بلكه عرصه پاسخ گفتن به سؤالات بسیار و درافتادن با پیچیدگی های بسیار است. سیاست گذاری آب ژرف، ژرفای بسیار بیشتری مطالبه می كند.
این پست جاوید شو را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب